پرواز چارتری
پرواز چارتری
احتمالاً هنگام خرید بلیط هواپیما با دو گزینه پروازهای سیستمی (پروازهای برنامه ریزی شده توسط شرکتهای هواپیمایی) و پرواز چارتری مواجه شدهاید که در این نوشتار قصد داریم به پرواز چارتری و مزایا و معایب آنها بپردازیم.
معنای لغوی چارتر، اجاره به صورت دربست است که اصطلاحاً برای اجاره هتل، کشتی، قطار، هواپیما و سایر وسایل نقلیه به کار میرود؛ البته در ایران بیشتر در مورد اجاره تمام یا بخشی از صندلیهای هواپیما مورد استفاده قرار میگیرد. بنابراین منظور از پروازهای چارتری، پروازهایی است که تمام یا تعدادی از صندلیهای آنها توسط یک ارگان یا آژانس مسافرتی واجد شرایط اجاره شده است. در حقیقت ارگان یا آژانس به عنوان چارتر کننده از شرکت هواپیمایی به عنوان چارتر دهنده تقاضا میکند که همه یا بخشی از صندلیهای یک پرواز معین را برای یک دوره زمانی مشخص به آنها اجاره دهد؛ شرکت چارتر دهنده پس از تایید صلاحیت چارتر کننده با درخواست آن موافقت میکند. بد نیست بدانید که چارتر کننده در قبال تاخیر در پرواز، حمل وسایل مسافرین، گم شدن وسایل مسافران و... مسئولیتی ندارد و این وظیفه بر عهده چارتر دهنده است؛ در واقع چارتر کننده، تنها مجری عرضه بلیط پروازهای چارتری است. به عنوان مثال ممکن است یک کمپانی، یک مسیر پرواز معین را برای یک مدت کوتاه یا بلند اجاره کند تا در این بازه زمانی، پرسنل خود را جابه جا نماید.
لازم به ذکر است که چارتر کننده متعهد میشود که بلیط مربوط به تمام صندلیهایی را که رزرو کرده به فروش برساند و چنانچه موفق به فروش همه آنها نشود باید بهای تمام بلیطها را به شرکت چارتر دهنده بپردازد. به همین دلیل ممکن است که در نزدیکی تاریخ پرواز، بلیط چارتر را با بهای اندکی بفروشند تا میزان خسارت را به حداقل برسانند.
انواع پرواز چارتری
پرواز چارتری به دو صورت فول چارتر یا اجاره کامل و سیت چارتر انجام میگیرند.
در حالت فول چارتر یا اجاره کامل، چارتر کننده تمام صندلیهای یک پرواز مشخص را برای یک بازه زمانی معین اجاره میکند.
در حالت سیت چارتر، چارتر کننده تعدادی از صندلیهای یک پرواز مشخص را برای یک دوره زمانی معلوم اجاره میکند. اجاره به شکل سیت چارتر خود به سه شکل سیت چارتر شناور، سیت چارتر بک تو بک و بلاک سیت یا اجاره صندلیهای مشخص شده انجام میگیرد.
در سیت چارتر شناور، چارتر کننده تعدادی از صندلیهای یک پرواز مشخص را برای یک بازه زمانی معین به صورت رفت و برگشت اجاره میکند. رعایت فاصله زمانی بین تاریخ رفت و برگشت این نوع بلیطها الزامی نیست.
در سیت چارتر بک تو بک نیز چارتر کننده بخشی از صندلیهای یک پرواز معین را برای یک مدت معلوم به صورت رفت و برگشت کرایه میکند اما رعایت فاصله زمانی بین تاریخ رفت و برگشت این نوع بلیطها واجب است.
در بلاک سیت یا اجاره صندلیهای مشخص شده، چارتر کننده متعهد به فروش تعدادی از صندلیهای یک پرواز معلوم برای یک دوره زمانی معین است.
مزایا و معایب پرواز چارتری
از نظر اقتصادی، پروازهای چارتری هم برای آژانسهای چارتر کننده و هم برای مشتریها بصرفهتر هستند. آژانسهای مسافرتی با خرید عمده تمام یا تعدادی از صندلیهای یک پرواز، بهای کمتری میپردازند و با سود کمتری نسبت به پروازهای سیستمی اقدام به فروش بلیطهای مذکور میکنند. علاوه بر این چارتر کننده متعهد به فروش بلیط تمام صندلیهایی است که اجار کرده، بنابراین اگر موفق به فروش تمام بلیطها نشود؛ در نزدیکیهای تاریخ پرواز، بلیطها را با قیمت کمتری (حتی ممکن است کمتر از آنچه که خود خریده) بفروشد که این موضوع برای مشتری یک مزیت اما برای چارتر کننده یک عیب محسوب میشود. البته گاهی نیز عکس این قضیه پیش میآید؛ ممکن است در ایام شلوغ مثلاً در عید نوروز که تقاضا بالاست، چارتر کننده بلیطها را با قیمت بالا و حتی بیشتر از قیمت بلیطهای سیستمی بفروشد. اما جدای از قیمت بلیط چارتری، احتمال وجود بلیط این نوع پروازها در ایام شلوغ بیشتر از احتمال وجود بلیط پروازهای سیستمی است.
از طرف دیگر قیمت بلیطهای چارتری برای بزرگسالان و کودکان یکسان است؛ بنابراین این نکته برای چارتر کننده یک مزیت و برای مشتری یک عیب به حساب میآید.
یکی دیگر از معایب بلیطهای چارتری این است که این بلیطها را نمیتوانید پس دهید. بنابراین اگر از زمان پرواز خود مطمئن نیستید بهتر است بلیط سیستمی تهیه کنید چون این بلیطها را با پرداخت خسارت میتوانید پس دهید و بهای بلیط را بازپس بگیرید.
محدودیت تنوع مسیر پروازهای چارتری نیز از معایب این نوع پروازها بشمار میرود زیرا بلیط این پروازها معمولاً در مسیرهای پرتردد عرضه میشوند.
پرواز چارتری برای ما مناسب هستند؟
اگر از تاریخ سفر خود مطمئن هستید یعنی اطمینان دارید که نیاز به تغییر تاریخ پرواز یا کنسل کردن بلیط نخواهید داشت؛ بهتر است که در نزدیکیهای زمان پرواز اقدام به خرید بلیط چارتری کنید اما اگر فکر میکنید که ممکن است سفرتان به تعویق بیفتد دور بلیط چارتری را خط بکشید چون این نوع بلیطها قابلیت کنسلی ندارند.
آیا نوع هواپیما و سطح خدمات در پروازهای چارتری از پروازهای سیستمی متفاوت است؟
خیر، با خرید بلیط چارتری از همان خدماتی بهره خواهید برد که در پروازهای سیستمی شامل حال شما میشود. در واقع نوع هواپیما، کادر پرواز و سرویسهایی جانبی در پروازهای چارتری با پروازهای سیستمی یکسان است و تنها فرق موجود در نحوه فروش این نوع بلیطها و مرجع فروش آنها است چون بلیطهای چارتری توسط آژانسهای مسافرتی فروخته میشوند نه شرکتهای هواپیمایی، همچنین تعیین قیمت بلیطهای چارتری نیز بر عهده آژانسهای مسافرتی است و شرکتهای هواپیمایی در تعیین قیمت آنها دخالت نمیکنند.
هواپیمای چارتری همان پرواز چارتری است؟
خیر، هواپیماهای چارتری، هواپیماهایی هستند که تعداد صندلیهای آنها خیلی کم (معمولاً کمتر از ۱۰ صندلی) است و معمولاً توسط سیاستمداران و افراد ثروتمند اجاره میشوند که قیمت اجاره آنها بسیار بالاست اما پروازهای چارتری فقط نوعی از پروازهای معمولی هستند که در بالا توضیح دادیم.